Cytat dnia na stronie CTE:
„Wyobraźnia jest ważniejsza od wiedzy, ponieważ wiedza jest ograniczona.” Albert Einstein
Utworzony: 15/08/2007 , ostatnio modyfikowany: 05/09/2007
Prosta definicja edukacji to „wychowanie umysłu". Jak wychowywać umysł? Ma być bystry, szybki, pojemny, dostępny na życzenie, błyskotliwy, niezniszczalny i sprawny do końca. Wychowanie fizyczne kształtuje sprawne ciało. Właściwie dobrane ćwiczenia, nadają ciału pożądane kształty oraz utrzymują wydolność organizmu na oczekiwanym poziomie. Wychowanie umysłu niczym się nie różni od wychowania fizycznego innych części ciała. W dzieciństwie różni ludzie wychowywali nasz umysł. Wkładali do niego różne rzeczy: mądre i głupie, potrzebne i zbędne, ważne i błahe. Korzystamy z nich całe życie. Nosimy jak żagle na masztach i ciągniemy jak balast. Jako dorośli możemy świadomie umysł kształtować czyli wychowywać. Sami i korzystając z wybranych nauczycieli.
Edukacja to przygoda. Odkrywanie możliwości umysłu i korzystanie z tej wiedzy. Sama wiedza nie daje tyle radości ile jej używanie. Oto przykłady. Znajomość języka obcego daje dostęp do tekstów w oryginale, swobodę komunikowania, pracę i kontakty z ludźmi różnych kultur. Uzyskiwanie szybkiego dostępu do informacji, jej przetwarzania i używania, to przewaga konkurencyjna w każdej dziedzinie. Umiejętność korzystania z pieniędzy daje możliwość posiadania najnowszych technologii i zwiększa bezpieczeństwo i jakość życia we wszystkich jego obszarach. Sprawność w komunikacji interpersonalnej pozwala budować dobre relacje w życiu zawodowym i osobistym, osiągać zamierzone cele w zarządzaniu ludźmi i tworzeniu biznesu. Czas jest dostępny wszystkim w jednakowym wymiarze. Jednak to czym podróżujemy i jak szybko się uczymy ma wpływ na to ile czasu mamy na przyjemności, pracę, jedzenie, dbanie o zdrowie i inne aktywności, którym chcemy się poświęcić. Wiedza i umiejętność zarządzania sobą w czasie porządkuje nasze życie i pozwala funkcjonować we wszystkich rolach, w których chcemy się realizować.
Kluczowym słowem związanym z edukacją w dorosłym życiu jest samoświadomość oraz nierozerwalna z nią autorefleksja. Jako osoby dorosłe możemy dokonywać samodzielnych wyborów i mamy wpływ na to co do głowy wkładamy. Spośród morza informacji możemy wyłowić te, które wykorzystamy do naszego rozwoju. Budowanie swojej samoświadomości pozwala precyzyjniej wybierać te działania, które prowadzą nas w wybranym kierunku. Możemy koncentrować naszą uwagę na najcenniejszych dla nas, świadomie wybranych aktywnościach. Autorefleksja to sposób na ocenę i wartościowanie tego co robimy, co nas spotyka. Umożliwia zobaczenie z dystansu rezultatów naszych działań. Możemy skorygować, zobaczyć w innym świetle, zachwycić się, zdziwić lub zastanowić nad tym co stało się naszym udziałem.
Możliwość świadomej edukacji niezmiennie powoduje, że im jestem starsza tym bardziej widzę okres dzieciństwa jako trochę stracony, trochę narzucony. Pomimo ogromnej swobody danej przez moich rodziców. Przyłączam się do grona osób twierdzących, że powszechny model nauczania nie przygotowuje właściwie do życia. Logiczne myślenie, podejmowanie decyzji, kreatywność, sprawna komunikacja interpersonalna, umiejętność przyswajania dużej ilości informacji i jej selekcja - to umiejętności niezwykle pożądane w dorosłym życiu. Na próżno szukać w szkołach przedmiotów oraz metod nauczania, które kształtują i rozwijają te umiejętności. Czy ktoś miał możliwość nauczenia się w szkole robienia notatek, szybkiego czytania, gromadzenia wiedzy w formie umożliwiającej jej łączenie, aktywnego słuchania, prowadzenia dyskusji, udzielania feedbacku?
Szkoła uczy, niestety, poszukiwania tej jednej właściwej odpowiedzi. Jest ona w książce, w ustach nauczyciela, w założeniach programowych. To skażenie pozostaje na wiele lat, czasami na całe życie. Skrajnym efektem jest „czoło myślą nieskażone", jak to pięknie ujął Wojciech Młynarski. Najczęściej jednak w dorosłym życiu ludzie mają problem ze zmianą, ponieważ kurczowo trzymają się jednego rozwiązania. W pracy, w życiu osobistym. Zmiana to niestabilność, niepewność. Tymczasem w dorosłym życiu oczekuje się od nas nietypowych rozwiązań, szybkiej adaptacji i reakcji na zmieniające się sytuacje, bo zmiana stała się integralną częścią życia. Zmiana sposobu działania wymaga wcześniej zmiany sposobu myślenia i z tym jest właśnie kłopot. Taką potrzebę należy sobie jednak uświadomić. Koło się zamyka, bo wracamy do samoświadomości i autorefleksji.
Nie ma co narzekać na jakość edukacji. Lepiej samemu zadecydować jak wychować swój umysł. Nigdy nie jest za późno. Edukacja to przygoda umysłu, która może trwać do końca naszych dni, bez względu na sprawność i dostępność innych części ciała. Umysł właściwie trenowany, pielęgnowany i traktowany będzie nam służył najdłużej ze wszystkich elementów wyposażenia jakie posiadamy...
w IC gdzieś pomiędzy Warszawą a Wrocławiem, 4 września 2007